Vừa qua, Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia tổ thức thành công chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về hiến, ghép tạng từ người chết não cho toàn thể cán bộ, nhân viên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.
Đây là chương trình đào tạo đầu tiên cho toàn thể cán bộ, nhân viên Bệnh viện tuyến tỉnh diễn ra thành công theo hình thức online. Nội dung trọng tâm của khóa đào tạo đó là Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác: Những vấn đề liên quan tới hiến mô, tạng từ người chết não; Thực trạng hiến, ghép tạng tại Việt Nam; Chết não và hiến mô tạng.
Chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về hiến, ghép tạng từ người chết não cho toàn thể cán bộ, nhân viên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh theo hình thức online.
Theo PGS-TS Đồng Văn Hệ Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, Phó Giám đốc bệnh viện hữu nghị Việt Đức, ở các nước phát triển, tỷ lệ hiến và ghép tạng, ghép mô từ người chết não là rất cao, từ 50% – 60% và thậm chí là hơn 90%, như Tây Ban Nha, Pháp, các nước Bắc Mỹ. Những nước lân cận Việt Nam như Trung Quốc, Thái Lan… cũng ghép tạng từ người chết não rất nhiều. Còn ở Việt Nam thì số được ghép tạng hạn chế, đặc biệt là trong số người chết não, chỉ 0,15% (thống kê vào năm 2023), trong đó ghép tại Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Việt Đức chiếm đến 95%.
Chính vì vậy, sau 32 năm ghép tạng, cả nước mới ghép được 8.365 ca. Nhưng riêng trong 2 năm 2022 và 2023 thì số lượng ghép cao nhất, mỗi năm 1.000 ca, đứng đầu khu vực Đông Nam Á.
Hiện cả nước cũng mới chỉ có hơn 80.000 người đăng ký hiến tạng và số lượng hiến tạng để ghép chủ yếu từ người sống (chiếm 94 – 95%), số người chết não hiến tạng thấp.
Chính vì không có mô, tạng nên hiện có 26 cơ sở hoạt động ghép tạng, ghép mô kém hiệu quả, không đồng đều, ít đầu tư và không đúng. Chỉ có khoảng 4 bệnh viện ghép trên 100 ca/năm, có nơi 1 tuần ghép 1 – 2 ca. Thực trạng hiện nay nhiều bệnh viện phải dừng ghép tạng, nguyên nhân không phải do họ không làm được mà là do không có tạng để ghép.
PGS-TS Đồng Văn Hệ cũng cho rằng việc người chết não ít hiến mô, tạng không phải do quan điểm tôn giáo, tín ngưỡng, do người dân không hiểu mà là những lý do khác. Ông dẫn chứng, các nghiên cứu đã chỉ ra gồm 10 yếu tố liên quan trực tiếp đến việc hiến mô tạng, trong đó có 7 yếu tố liên quan đến trong bệnh viện, 3 yếu tố liên quan đến hệ thống.
Đây là chương trình đào tạo đầu tiên cho toàn thể cán bộ, nhân viên tại Bệnh viện tuyến tỉnh.
Theo PGS-TS Đồng Văn Hệ, hoạt động trong bệnh viện là chìa khóa thành công, nhất là hiệu quả của tổ tư vấn hiến tạng khi chết não. Xây dựng đội ngũ nhân viên y tế vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người là cấp thiết, vì không có nguồn thì không thể ghép.
Đặc biệt vai trò của người tư vấn sau khi bệnh nhân chết não tại các khoa hồi sức, cấp cứu của bệnh viện. Bởi hằng năm có hàng ngàn người tử vong do tai nạn giao thông, nếu những người này hiến tạng, mô thì sẽ cứu được rất nhiều bệnh nhân cần ghép tạng, ghép mô.
Chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về hiến, ghép tạng từ người chết não cho toàn thể cán bộ, nhân viên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã diễn ra thành công, đây là cơ sở để Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia tiến tới mục tiêu đào tạo toàn thể các Bệnh viện chết não tiềm năng trên cả nước.
