Trong những ngày đầu năm 2024, mọi người hối hả chuẩn bị sắp xếp công việc của mình để chuẩn bị đón Tết cổ truyền năm 2024. Trong khi đó, Lãnh đạo, chuyên viên Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia lặng mình khi nhận được thông tin bệnh nhân T còn trẻ rơi vào tình trạng chết não, gia đình đồng ý hiến tạng.
Bạn đồng nghiệp quay sang nói “khổ quá anh ạ, em nó còn trẻ quá”. Qua thông tin chúng tôi được biết. Ngày 27/12/2023, cố bệnh nhân N.T.T (sinh năm 1998) tỉnh Thái Nguyên, trên đường về thăm nhà không may tự gây tai nạn giao thông, được người dân và người nhà đưa vào viện Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên cấp cứu, tình hình diễn biến xấu dần, bệnh nhân dần rơi vào hôn mê sâu. Với hy vọng “còn nước, còn tát” gia đình bệnh nhân đã xin chuyển lên Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để hy vọng có một phép màu đến với gia đình. Sự hy vọng đó dần vơi đi khi ekip bác sĩ điều trị đã nỗ lực nhưng bất thành. Bệnh nhân dần rơi vào tình trạng chết não”.
Kể từ ngày về công tác tại Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia chúng tôi đã nhận được nhiều câu chuyện liên quan tới chuyên môn, quản lý. Niềm vui có, nỗi buồn cũng có. Vui vì Trung tâm đã mang lại cuộc sống mới cho người bệnh, giúp họ kéo dài sự sống, cải thiện sức khỏe, còn nhiều hơn nữa là gia đình và xã hội đã có cách nhìn thoáng hơn về quan niệm “văn hóa chết toàn thây”. Buồn vì những bạn rơi vào tình trạng chết não, ra đi còn quá trẻ.
Đứng trước những hoàn cảnh đó ai cũng nghiên mình trước nghĩa cử cao đẹp của gia đình bệnh nhân, giúp chúng tôi có niềm tin vào hướng phát triển của Trung tâm.
Để có thông tin đa chiều hơn, tôi đã liên hệ với bác sĩ Đào Thị Mai Hương – Phó khoa cấp cứu Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên. Theo bác sĩ “đêm 27/12/2023 cố bệnh nhân N.T.T được đưa đến cấp cứu tại khoa cấp cứu trong tình trạng hôn mê, glasgow 5 điểm , đa chấn thương vùng mặt, chân tay! Sau khi khám, cấp cứu hô hấp, tuần hoàn, làm các xét nghiệm, các bác sĩ nhận định tình trạng bệnh nhân khó qua khỏi, xác định đây là ca chết não tiềm năng. Sau 8 tiếng tiếp cận và cấp cứu bệnh nhân, các bác sĩ và tổ tư vấn đã tìm hiểu hoàn cảnh và giải thích tình trạng bệnh cho gia đình. Sáng 28/12 bác sĩ Lê Duy Đạo trưởng khoa cấp cứu Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên đã tiếp cận gia đình lần 1 và giải thích về việc hiến tạng của bệnh nhân. Tiếp sau bác sĩ Đào Thị Hương tiếp cận người thân bệnh nhân lần 2 và giải thích các vấn đề liên quan đến hiến ghép tạng cho gia đình. Nhận được thông tin bố bệnh nhân không chấp nhận sự thật, bị sốc và xin ra ngoài lấy lại tinh thần, bàn bạc với gia đình, sau đó quay lại xin chuyển xuống Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức với mong muốn “còn nước còn tát” nếu không thể cứu được cháu gia đình đồng ý hiến tạng của con. Ngay lập tức bác sĩ Hương cùng các anh chị em bác sĩ ở khoa cấp cứu hồi sức tích cực cho bệnh nhân, liên hệ qua nhóm Zalo của nhóm tư vấn, đồng thời liên lạc trực tiếp với Thạc sĩ Phạm Thị Đào Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để cùng hỗ trợ tư vấn, đón tiếp bệnh nhân.
Nhóm tư vấn Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiếp nhận và giúp đỡ gia đình bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị. Sau khi điều trị và hồi sức tích cực, các y bác sĩ đã cố gắng tìm cơ hội sống cho bệnh nhân, nhưng kỳ tích đã không đến với gia đình. Bệnh nhân có dấu hiệu chết não. Hội đồng đánh giá chết não được thành lập, 03 lần test chết não, kết quả đều dương tính. Mọi quy trình chuyên môn và thủ tục pháp lý nhanh chóng được hoàn thành.
Mô, tạng của cố bệnh nhân T lấy được bao gồm: hai thận, tim được ghép tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, gan được điều phối ghép tại Bệnh viện Quân đội 108, và hai giác mạc được điều phối tới Ngân hàng mắt – Bệnh viện Mắt Trung ương để bảo quản, lưu trữ và ghép cho người bệnh theo đúng quy định. Thành công của ca đồng ý hiến có vai trò rất lớn từ đội ngũ tư vấn, bác sỹ và điều dưỡng. Họ cần mẫn, bền bỉ nắm bắt và đồng cảm với hoàn cảnh của gia đình đang có người thân chết não mới thấu hiểu, để đưa ra những lời tư vấn đúng lúc, đúng thời điểm. Giả sử, nếu trường hợp bác sĩ Đạo, bác sĩ Hương không được đào tạo nghiệm vụ, các kỹ năng về tư vấn hiến mô tạng sau chết/chết não liệu rằng có được thành công, liệu rằng có sự liên kết trong mạng lưới tư vấn với Thạc sĩ Đào của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức?
Tại cuộc thông cáo báo chí diễn ra ngày 10/01/2024, PGS.TS Đồng Văn Hệ – Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia đã chia sẻ với cơ quan truyền thông. “Năm 2023, Trung tâm đã đẩy mạnh xây dựng, đào tạo nghiệp vụ phát triển đội ngũ tư vấn viến tại ba miền. Miền Bắc (31 bệnh viện/104 tư vấn viên), miền Trung (15 bệnh viện/33 tư vấn viên), miền Nam (20 bệnh viện/67 tư vấn viên) để xây dựng mạng lưới tư vấn viên trên cả nước cùng hỗ trợ, chia sẻ, tương tác giúp đỡ các bệnh nhân suy mô, tạng có hy vọng được kéo dài sự sống, cải thiện sức khỏe. Bước đầu mạng lưới đã mang lại những dấu hiệu tích cực…”
Trong tiết trời xe lạnh, kèm mưa xuân của Hà Nội. Những câu chuyện nhân văn, nhân ái về hoàn cảnh của gia đình bệnh nhân đồng ý hiến mô, tạng cứu các bệnh nhân khác nó như những tia nắng ấm áp sưởi ấm lòng người. Giúp chúng tôi, những tư vấn viên của bệnh viện tiếp tục “hóa thành” những bông hoa bồ công anh để bay đi mang lại sự sống mới cho bao người. Biết rằng khó khăn trước mắt còn rất nhiều, nhưng vẫn tin lòng nhân ái, sự chân thành sẽ mang lại thành công.
